کاربرد انواع فیلترها در عکاسی

فیلترهای لنز از جنس شیشه یا مواد ژلاتینی شفاف هستند که به دهانه لنز متصل می‌شوند. آنها مانع تغییرات ناشی از عبور نور از لنز شده یا تاثیرات و رنگ های ویژه ای را به عکس می بخشند. از جمله فیلترهای پرکاربرد می‌توان به فیلتر پولاریزه، فیلتر ND و فیلتر UV اشاره کرد.

از لحاظ شکلی و نحوه اتصال به دوربین، فیلترها به دو دسته تقسیم می شوند: فیلترهای پیچشی و فیلترهای شکافدار.

الف. فیلترهای پیچشی

این دسته فیلترها دقیقا مناسب لنز بوده و در شیارهای موجود در سر لنز چفت می شوند. هر فیلتر پیچشی قطر معینی دارد بنابراین اگر چند لنز(با قطرهای مختلف) داشته باشید نتیجتاً به فیلترهای متنوع نیاز پیدا خواهید کرد. فیلترهای پیچشی ایده آل اند و استفاده از فیلترهای UV و پلاریزه را آسان می کنند.

ب. فیلترهای شکافدار

برای این دسته فیلترها، یک نگهدارنده فیلتر روی حلقه آداپتور لنز تعبیه می شود و فیلترها درون نگهدارنده قرار می گیرند. نگهدارنده معمولا رینگ های قابل تعویض دارد بنابراین می تواند برای طیف وسیعی از لنزها استفاده گردد. معمولا نگهدارنده دارای سه یا چهار شیار است که امکان استفاده همزمان چند فیلتر را فراهم می کند. مزیت استفاده از این دسته فیلترها این است که می توانید به سرعت فیلتری را اضافه یا کم کنید و این که فیلترهای بزرگتر را برای لنزهای کوچکتر نیز قابل استفاده می کند.

فیلتر UV

ابتدایی‌ترین فیلترهایی که باید داشته باشید عبارت است از فیلتر کاهش اشعه UV (فیلتر UV)، فیلتر Skylight و فیلتر محافظ لنز که بسته به تولیدکننده ممکن است از جنس شیشه با پوشش ضد بازتاب و یا فقط فیلتر UV ساده باشند. برای محافظت از عنصر جلوی لنز در برابر ضربه و گرد و خاک می‌توانید از هرکدام از فیلتر های دوربین بالا استفاده کنید اما در صورتی که علاوه بر محافت می‌خواهید تصاویر با کیفیت‌تری هم بگیرید، فقط باید از فیلتر UV یا Skylight استفاده کنید.

فیلتر لنز UV که با اسم فیلتر Haze یا مه هم شناخته می‌شوند به شکلی طراحی شده‌اند که توانایی حذف مه جوی، رطوبت و انواع دیگر آلاینده‌های هوا را که باعث کاهش کیفیت تصویر می‌شوند را دارند. این نوع فیلتر در قدرت‌های مختلفی عرضه می‌شود. در صورتی که قصد دارید در کنار مناظر آبی بزرگ، ارتفاع بالا، در شرایط برفی و یا هر شرایط دیگری که شدت نور فرابنفش بیشتر است به عکاسی بپردازید، مطمئنا به یک فیلتر UV قوی‌تر نیاز خواهید داشت. بسته به ضخامت پوشش UV ممکن است این نوع فیلتر کاملا شفاف و یا تا حدودی تیره باشد. برای استفاده از فیلترهای تیره‌تر شما باید جبران نوردهی را حداقل نیم گام افزایش دهید.

به جای فیلتر UV می‌توانید از فیلترهای Skylight نیز استفاده کنید. این فیلترها در دو مدل مختلف Skylight 1A و Skylight 1B عرضه می‌شوند که هرکدام قدرت مختلفی دارند. برخلاف فیلترهای UV که ظاهری گرم و سرخ به عکس شما می‌دهند، این نوع فیلتر یک ته رنگ سرخابی دارد که برای عکاسی از پوست صورت مناسب است.

صرف نظر از مقدار قدرت، فیلتر دوربین Skylight هیچ تاثیری روی نوردهی دوربین ندارد و به همان اندازه‌ی فیلتر UV توانایی حذف مه جوی و محافظت از لنز در برابر گرد و خاک، رطوبت و اثر انگشت که می‌توانند به پوشش لنز آسیب برسانند را دارد.

فیلتر پولاریزه

 در صورتی که به عکاسی منظره و یا عکاسی از فضاهای باز علاقه دارید، حتما باید از یک فیلتر پلاریزه استفاده کنید. مهم‌ترین خصوصیات فیلتر پلاریزه جدا کردن ابرها از آسمان، اشباع رنگ‌ها و حذف Glare و بازتاب از سطح آب، شیشه و… می‌باشد.

فیلتر پولاریزه برای تیره کردن نورهای آسمان استفاده می شود تا کنتراست بین ابرها و آسمان را بیشتر کند. مانند فیلتر UV، پولاریزه مه آلودگی جو را کاهش می دهد اما انعکاس نور خورشید را نیز کم می کند. رایج ترین کاربرد فیلترهای پولاریزه، حذف انعکاس آب و شیشه است. وقتی در زاویه مناسب قرار بگیرد، فیلتر پولاریزه انعکاس های موجود در سطح شیشه یا آب را حذف می کند که به طور قطع یک ترفند مفید است.

دو نوع پولاریزه وجود دارد: خطی و دایره ای. هر دو نوع پولاریزه تاثیر مشابهی ایجاد می کنند، به جز این که پولاریزور دایره ای نورهای بازتابیده شده ناخواسته را حذف می کند. در نتیجه عکس عاری از هرگونه بازتابش است و اشیای شفاف مانند شیشه هیچ گونه انعکاسی نخواهند داشت.

فیلترهای پلاریزه معمولا یک حلقه دارند که شما می‌توانید در زمان عکاسی آن را بچرخانید تا به سطح پولاریزاسیون موردنظر خودتان برسید. نکته منفی فیلترهای پلاریزه این است که شما حدودا سه گام نور را از دست می‌دهید. البته نوردهی را می‌توانید توسط فتوشاپ و لایت‌روم اصلاح کنید اما امکان شبیه‌سازی تاثیر فیلتر پلاریزه در نرم‌افزارهای ویرایش عکس وجود ندارد.

فیلتر چگالی خنثی (ND)

فیلترهای ND یا Neutral Density فیلترهایی با تون خاکستری هستند که توانایی جذب مقدار دقیقی از نور را دارند. این فیلترها قبلا به سه شکل 1/3، 2/3 و کامل عرضه می‌شدند اما امروزه فیلترهای ND تدریجی یا متغیر نیز به بازار عرضه شده‌اند و شما می‌توانید فقط با چرخاندن یک حلقه روی فیلتر شدت آن را تغییر دهید.

اتصال یک فیلتر ND به دوربین میزان نور وارد شده به لنز را بصورت یکنواخت کاهش می دهد. فیلتر ND در مواقعی که کنتراست بین نقاط روشن و سایه بسیار زیاد است برای بدست آوردن یک نورسنجی خوب بسیار مفید است. همچنین فیلتر ND امکان ثبت حرکت به صورت محو یا کشیده را با استفاده از سرعت شاتر پایین تر فراهم می کند. یکی از انواع این فیلتر، ND درجه بندی شده است. این فیلتر، با شیب معینی میزان نور را کاهش می دهد.

این کاهش از ۱۰۰% تا ۰ % در طول فیلتر درجه بندی شده است. ND درجه بندی شده برای عکاسی از منظره و دریا توصیه می شود زیرا می توان روشنایی آسمان را (برای کنتراست بهتر) کاهش داد اما همچنان نوردهی مناسبی برای زمین و آب داشت.

یک فیلتر دوربین ND کاربردهای خیلی زیادی دارد اما مهم‌ترین آن‌ها توانایی استفاده از دیافراگم‌های بازتر در شرایط پرنور است. از این نوع فیلتر بیشتر فیلمبردارها و تولید کنندگان محتوای ویدیویی استفاده می‌کنند زیرا سرعت شاتر دوربین‌های سینمایی و ویدیویی خیلی محدود است.

همچنین با استفاده از فیلترهای ND می‌توانید از سرعت شاتر خیلی آهسته استفاده کنید تا حرکت آب و یا عابران پیاده را تار کنید. همچنین در صورت استفاده از این فیلترها شما روی عمق میدان عکس موردنظر به صورت کامل کنترل خواهید داشت.

تفاوت فیلتر ND و GND یا ND تدریجی

فیلترهای ND به صورت یکدست تمام سطح لنز را پوشش می‌دهند اما معمولا یک سمت فیلتر GND شفاف است و با حرکت به سمت مخالف، مقدار تراکم آن افزایش می‌یابد. از فیلترهای ND تدریجی بیشتر برای متعادل کردن صحنه‌هایی که یک طرف آن‌ها نور شدید وجود دارد استفاده می‌شود.

برای مثال می‌توانید از این نوع فیلتر برای عکاسی از مناظر کوهستانی که بالای کوه‌ها را نور خورشید پوشانده است اما کوهپایه در سایه قرار دارد استفاده کنید. همچنین این فیلتر برای عکاسی از فضاهایی داخلی چند طبقه که منبع نور یا همان خورشید از بالا می‌تابد و هرچقدر به طبقات پائینی نزدیک می‌شود از شدت آن کاسته خواهد شد نیز مناسب است. علاوه بر این موارد، می‌توانید از فیلترهای تدریجی در محیط‌هایی که به شکل یکسان هم نورپردازی شده است استفاده کنید تا آسمان یا پیش‌زمینه را تیره‌تر کنید.

علاوه بر فیلترهای تدریجی خنثی، فیلترهای تدریجی رنگی هم در بازار موجود هستند که علاوه بر تیره کردن پیش زمینه یا پس زمینه، یک طیف رنگی نامحسوس هم به آن اضافه می‌کنند.

فیلترهای سردکننده یا گرم‌کننده

با اینکه گرم کردن (افزایش طیف زرد صحنه) و سرد کردن (افزایش طیف آبی صحنه) یک عکس می‌تواند پس از عکاسی در فتوشاپ یا دیگر نرم‌افزارهای ادیت عکس مثل لایت‌روم هم انجام شود، افراد خیلی زیادی وجود دارند (از جمله عکاس‌های آنالوگ) که ترجیح می‌دهند این کار را در طول مدت نوردهی انجام دهند.

خیلی از عکاس‌ها به دلیل تغییر حس و حال صحنه و یا برای زیباتر ساختن عکس‌های خودشان از فیلتر استفاده می‌کنند. بهتر است برای عکاسی پرتره و یا در زمان عکاسی در طول تابستان که نور خورشید آبی‌تر و سخت‌تر است بهتر است از فیلترهای گرم‌کننده استفاده کنید. همچنین برای عکاسی در طی روزهای ابری یا بارانی نیز استفاده از این فیلترها تاثیر مثبتی روی تصاویر شما خواهد گذاشت.

در مقابل فیلترهای سردکننده (که طیف آبی تصاویر را تقویت می‌کنند) برای اصلاح رنگ تصاویری که دمای رنگ آن‌ها خیلی گرم‌تر از مقدار موردنیاز است کاربرد دارند. تمامی فیلترهای سری 81 و 85 به عنوان فیلترهای گرم‌کننده و فیلترهای سری 80 و 82 سردکننده هستند.

در زمان استفاده از فیلترهای گرم‌کننده، سردکننده و دیگر فیلترهای رنگی بر روی دوربین‌های دیجیتال باید حتما وایت بالانس دوربین را روی حالتی که بیشتر با دمای رنگ محیط تطابق دارد قرار دهید و از وایت بالانس خودکار که تلاش می‌کند براساس پارامترهای خودش حس و حال و تون تصویر را اصلاح کند استفاده نکنید. وایت بالانس خودکار باعث خواهد شد که نتایج با چیزی که انتظار دارید تطابق نداشته باشند.

 فیلتر فوکوس نرم (SOFT FOCUS FILTER)

فیلترهای فوکوس نرم، از شارپنس (وضوح) تصویر می کاهند، اما تنها تا حدی که به سختی قابل تشخیص است. این فیلتر برای عکاسی کلوزآپ از چهره افراد مناسب است. با کمی ایجاد کشیدگی، پوستی لطیف و ابریشمی جایگزین پوست های معیوب و لکه دار می شود. به خاطر داشته باشید از این فیلتر می توان در عکاسی منظره و کوهستان نیز استفاده کرد.

فیلترهایی برای عکاسی سیاه و سفید

فیلترهای مخصوصی برای عکاسی سیاه و سفید وجود دارد که رنگ های مشابه را روشن تر و رنگ های مخالف را تیره تر می کنند گویی که عکس تک رنگ است. فیلتر های قرمز، نارنجی، زرد، سبز و آبی برای عکاسی سیاه و سفید استفاده می شوند.

فیلتر قرمز

فیلترهای قرمز در میان عکاسان منظره بسیار محبوب است و معمولا برای افزودن بار دراماتیک استفاده می شود. در عکاسی طبیعت، فیلتر قرمز کنتراست بین گل های قرمز و شاخه های سبز را بیشتر می کند. فیلتر قرمز به آسمان آبی عمق می دهد و ابرهای سفید را برجسته تر می کند. در برخی موارد، بسته به قدرت آن، حتی می تواند آسمان را سیاه کند.

فیلتر نارنجی

فیلترهای نارنجی کنتراست بین تون های بافت، مانند کاشی و آجر را بیشتر می کند که گزینه ای مناسب برای عکاسی از حومه شهر و عکاسی آبستره است. همچنین به کاهش مه کمک می کند اما تاثیراتش روی آسمان و ابر کمتر از فیلتر قرمز است.

فیلترهای زرد از فیلترهای نارنجی لطیف تر هستند، که آنها را به گزینه ای مناسب برای افراد تازه کار در استفاده از فیلتر برای عکاسی سیاه و سفید تبدیل می کند. فیلتر زرد به تیره شدن جزئی ابرها کمک می کند، همچنین برگ های سبز روشن را از سایه های تیره سبز جدا می کند.

فیلتر سبز

فیلترهای سبز شاخ و برگ های سبز تیره را روشن تر می کند و شاخه های سبز روشن را روشن تر نشان می دهد. آنها موارد استفاده خاصی دارند و به اندازه دیگر فیلترها رایج نیستند، اما برای عکاسی طبیعت بسیار مفیدند. فیلتر سبز ممکن است آسمان را روشن تر کند بنابراین عکاسان منظره در استفاده از فیلتر سبز باید به این نکته توجه کنند.

فیلتر آبی

فیلترهای آبی در عکاسی سیاه و سفید خیلی مرسوم نیستند زیرا آسمان را روشن تر و قسمت های روشن را تیره می کنند. فیلترهای آبی توجه را به بخار و مه جلب می کنند که می تواند به حس عکس کمک کند. استفاده از فیلتر آبی برای عکاسی سیاه و سفید برخلاف عکاسی رنگی و تبدیل به سیاه و سفید توسط نرم افزار تجربه جالب تری است.

از آنجا که فیلتر نور را جذب می کند، نیاز است که نوردهی افزایش یابد. معمولا سازندگان فیلتر میزان جبران نوردهی را در جدول “فاکتور فیلتر” مشخص می کنند. فاکتور فیلتر ۲X به معنی نصف شدن نور ورودی به لنز بوده که نتیجتا مستلزم دو برابر کردن میزان نوردهی است. فاکتور فیلتر ۴X به معنای ۴ برابر کردن نوردهی است و … اگر فاکتور فیلتر ۲X و ۴X باشد، یعنی باید نوردهی را به ترتیب ۱ استاپ و ۲ استاپ بیشتر کنیم. گزینه دیگر تقسیم ISO با فاکتور فیلتر است. اگر فاکتور فیلتر ۲X و ISO 200 باشد، ISO جدید ۱۰۰ خواهد بود.

انواع لنز دوربین

استفاده خلاقانه از لنز دوربین کیفیت فوق‌العاده‌ای به عکاسی داده و شکلی که شما دنیا را از درون نمایاب دوربین می‌بینید متفاوت خواهد کرد. گاهی دیده اید که در مطالب بخش «نکات آموزشی» ما استفاده از یک لنز خاص را توصیه کرده باشیم مثلا استفاده از لنز ماکرو برای عکس گرفتن از یک کفش دوزک کوچک. در ادامه شما را با انواع لنز های دوربین و کاربردشان آشنا می کنیم.

فاصله کانونی :

یک ویژگی اولیه لنزها، فاصله کانونی آنها است. فاصله کانونی یک لنز به این صورت تعریف می‌شود: فاصله ای بین مرکز نوری (optical center) و حسگر دوربین (image sensor) است زمانی که لنز روی بی نهایت فوکوس است. به منظور درک بهتر نیاز داریم مرکز نوری را نیز به خوبی درک کنیم. مرکز نوری یک لنز، نقطه‌ای است درون لنز که در آن فرض می‌شود دو پرتو نور که از منابع مختلف داخل لنز آمده‌اند (دو خط آبی رنگ در عکس فوق)، با هم برخورد می کنند. فاصله های کانونی کوتاه‌تر میدان دید عریض تری فراهم خواهند کرد ولی توانایی زوم را کاهش می دهند. و برعکس، فاصله های کانونی بلند تر میدان دید کوتاه تری به شما داده اما با زوم خیلی بیشتر. در دوربین‌های DSLR فاصله کانونی لنزهای قابل تعویض بر حسب میلیمتر اندازه‌گیری می‌شود و معمولا این عدد روی لنز نوشته شده است.

نسبت لنز :

هنگامی که به قسمت استوانه ای شکل لنز خود نگاه می‌کنید، یک عدد نسبی می‌بینید (Lens ratio در عکس بالا) که بیانگر بیشترین اندازه دریچه دیافراگم لنز است. دریچه دیافراگم تعیین می‌کند که لنز چه میزان نور به حسگر دوربین می رساند. هر چه این عدد کوچک‌تر باشد، کیفیت لنز در روشنایی نیز بیشتر خواهد بود. لنزهای زوم دار با کیفیت، برای فواصل کانونی متفاوت ضریب F ثابتی ارائه می دهند( به عنوان مثال f/2.8 در ۳۵ میلیمتر و f/2.8 در ۸۰ میلیمتری)؛ در حالی که در لنزهای با کیفیت کم تر، با بالا رفتن فاصله کانونی ضریب F هم تغییر می کند (مثلا f/3.5 در ۲۸ میلیمتر و f/5.6 در ۸۰ میلیمتری) ؛ و این یعنی بعد از زوم کردن لنز از حالت عریض به تله فوتو، حداقل یک پله نور را از دست داده اید. یک لنز با عدد f کمتر (با دریچه دیافراگم عریض‌تر) لنزی با کیفیت بالاتر به حساب می‌آید که به شما اجازه قدرت مانور بیشتری می‌دهد. به عنوان مثال چنین لنزی روشن تر است و به شما اجازه می‌دهد در شرایط کم نور عکس‌های بهتری بگیرید. در ضمن این لنزها عمق میدان کمتری هم در اختیار شما قرار می دهند. بر این اساس هر لنزی که f/2.8 یا کمتر باشد، یک لنز حرفه‌ای به حساب می‌آید و طبیعتا قیمت بالاتری نیز خواهد داشت.

لنز نرمال / استاندارد :

لنز استاندارد فاصله کانونی ثابتی دارد (۵۰، ۸۵ یا ۱۰۰ میلیمتر) و از لحاظ پرسپکتیو همانند دید چشم انسان است. برای یک دوربین با فیلم ۳۵ میلیمتری یا یک DSLR فول فریم، یک لنز ۵۰ میلیمتری استاندارد محسوب می‌شود. در فاصله کانونی‌های بالاتر (۸۵ و ۱۰۰ میلیمتری) یک لنز ایده‌آل برای عکاسی پرتره دارید چرا که ترکیب این لنز با دریچه دیافراگم باز، جزئیات هر پس زمینه‌ای را مات خواهد کرد در نتیجه توجه بیننده به سوژه جمع خواهد شد.

لنزهای زاویه عریض :

یک لنز زاویه باز (Wide angle lens) در مقایسه با یک لنز استاندارد فاصله کانونی کمتری دارد (۱۰ تا ۴۲ میلیمتر). این ویژگی شما را قادر به گرفتن عکس‌هایی با زاویه‌ی دید وسیع‌تر خواهد کرد. لنز زاویه عریض برای عکس گرفتن از مناظر و پرتره های گروهی (عکس های دسته جمعی) یک انتخاب مناسب است. در واقع زاویه باز این لنز ها تنها گزینه برای چنین عکس‌هایی، که مایلید هیچ المان مهمی از عکس را حذف نکنید، به حساب می‌آید. پس از این لنز ها استفاده کنید تا عمق میدان (DOF) عمیق تری به دست آورید.

لنزهای تله فوتو :

لنزهای تله فوتو (۱۰۰ تا ۸۰۰ میلیمتری) زاویه دید باریکی به شما می دهند. چنین لنزهایی شما را قادر خواهند ساخت که از یک فاصله دور سوژه خود را شکار کنید. لنزهای تله فوتو برای عکاسی حیات وحش، پرتره، ورزشی، و مستندسازی مناسب هستند. این لنزها شما را قادر خواهند ساخت که سوژه‌ها را از چندین متر دورتر مورد عکاسی قرار داده و با عمق میدان کمی که دارند روی سوژه فوکوس کنید.

لنزهای زوم :

لنزهای زوم فاصله کانونی متغیری دارند و بسیار کاربردی هستند. برخی از این لنزها می‌تواند از یک لنز زاویه عریض تا یک لنز تله فوتو (مثلا ۲۴ تا ۳۰۰ میلیمتر) تغییر زاویه دهند پس دست شما برای ترکیب‌بندی کاملا باز خواهد بود. چیزی که در لنزهای زوم باید سبک و سنگین شود، دریچه دیافراگم است. از آنجا که برای ساخت این لنز ها قطعات زیادی لازم است، توانایی محدودی در باز کردن دریچه دیافراگم و ورود نور دارند پس هنگام خریدن یک لنز زوم به این موضوع نیز فکر کنید.

لنزهای چشم ماهی :

یک لنز چشم ماهی لنزی خاص با زاویه عریض است که با تغییر دادن خطوط صاف به منحنی‌ عکس هایی خیلی عریض به شما می دهد. معمولا این لنز با کج کردن پرسپکتیو و ایجاد یک تصویر ۱۸۰ درجه ای، عکس هایی به صورت دورانی، محدب یا حتی بیضوی می سازد. در چنین لنزی محدوده‌ی فاصله کانونی بین ۷ تا ۱۶ میلیمتر متغیر است.

لنزهای ماکرو :

لنزهای ماکرو (Macro lenses) برای عکاسی کلوز آپ یا ماکرو استفاده می شوند. فاصله کانونی آنها بین ۵۰ تا ۲۰۰ میلیمتر متغیر است. این لنزها روی سوژه ها در فاصله فوکوس ماکرو، خیلی خوب فوکوس کرده و عکس های خیلی شارپی به دست می دهند اما توانایی فوکوس شارپ در فاصله های دیگر را ندارند. این لنزها عکاس را قادر می‌سازند که تصاویر بزرگ و تمام نمایی از سوژه های کوچکی مثل مورچه، پروانه و گل بگیرد.

لنزهای تیلت شیفت :

لنز های تیلت شیفت (Tilt shift lenses) یا لنز های با قابلیت تغییر زاویه لنز، به عکاس زمانی که در عمق میدان و پرسپکتیو محدودیت دارد کمک می کنند. حقه های نوری که این لنز ها به کار می برند به صورت دیجیتال قابل پیاده سازی نیستند پس هنگام عکس برداری از مناظر و بنا های معماری خاص، ضروری هستند.

کاربرد دکمه‌های دوربین و نحوه‌ی عملکرد آن‌ها

کاربرد دکمه‌های دوربین

به یاد داشته باشید سایز دوربین‌ها کمابیش یکی هستند. فقط ممکن است جای این کلید‌ها بسته به نوع، مدل، برند و کارخانه‌ی سازنده باهم فرق کند، یا بعضی دوربین‌ها به‌جای این‌همه کلید صفحه‌نمایش لمسی داشته باشند؛ اما علامت‌ها و استانداردها یکسان هستند و به‌طورمعمول این دکمه‌ها در جای معین و یکسانی در تمام دوربین‌ها درج‌شده‌اند. پس لازم نیست نگران خرید دوربین جدید و درگیری با کاربرد دکمه‌ها و کلید‌هایش باشید. در اینجا نحوه‌ی عملکرد دکمه‌های موجود در دوربین نیکون D5600 توضیح داده شده است که خواندن آن به شما کمک می‌کند نحوه‌ی عملکرد همین کلید‌ها را در سایر دوربین‌ها، یاد بگیرید.

بررسی دکمه‌های درج شده در بالای دوربین

دکمه‌ی پخش ویدیو:

دکمه‌ی قرمزرنگ را هرگز فشار ندهید! مگر اینکه بخواهید از سوژه فیلم‌برداری کنید. این دکمه ممکن است در بخش بالایی دوربین شما قرار نداشته باشد اما در تمام دوربین‌ها قرمزرنگ است. در برخی دوربین‌ها،‌ به جای قرار دادن چنین دکمه‌ای، از همان دکمه‌ی شاتر ساده استفاده می‌کنند و در مود فیلم‌برداری با فشردن دکمه‌ی شاتر، شروع به فیلم‌برداری می‌کنند.

دکمه‌ی پاور( خاموش و روشن کردن دوربین):

این دکمه برای خاموش و روشن کردن دوربین شما درج شده است. دکمه‌های پاور دوربین‌های نیکون معمولاً اطراف دکمه‌ی رهاسازی شاتر قرار دارند. اما خیلی از برند‌ها این دکمه‌ را در جای دیگری روی بدنه‌ی دوربین درج می‌کنند.

دکمه‌ی رهاسازی شاتر:

با فشردن این دکمه می‌توانید عکس بگیرید! تقریباً  محل این دکمه در تمام دوربین‌ها با قابلیت تعویض لنز، یکسان است.

دکمه‌ی جبران نوردهی (دکمه‌ی تنظیم دیافراگم و یا دکمه EV):

جبران نوردهی را بسته به حالتی که در آن عکاسی می‌کنید با تغییر سرعت شاتر یا اندازه دیافراگم انجام می‌دهد. از این دکمه می‌توانید در سه حالت به حالتی که در آن عکاسی می‌کنید با تغییر سرعت شاتر یا اندازه دیافراگم انجام می‌دهد.

از این دکمه می‌توانید در سه حالت عکاسی P (خودکار برنامه‌ریزی‌شده) ، حالت TV یا S ( تقدم شاتر) و AV یا A، )تقدم دیافراگم ( استفاده کرد. اگر در حالت عکاسی P باشید دوربین برای جبران نوردهی سرعت شاتر و/یا اندازه دریچه دیافراگم را تغییر می‌دهد. وقتی در حالت S عکس می‌گیرید، ازآنجاکه شما سرعت شاتر را تعیین می‌کنید، دوربین فقط اندازه دریچه دیافراگم را تنظیم می‌کند. و در آخر حالت A، دوربین فقط سرعت شاتر را تنظیم می‌کند چراکه اندازه دیافراگم را شما تعیین می‌کنید.

برای تنظیم دیافراگم باید این دکمه را نگه داشته و فشار دهید. از این حالت در مود دستی نمی‌توانید استفاده کنید چون باید مقادیر دیافراگم و نوردهی را خودتان مشخص کنید.  در سایر مود‌ها با این دکمه می‌توانید جبران نوردهی را تنظیم کنید و تصاویر را تیره و روشن کنید. با استفاده از این دکمه به دوربین اجازه‌ می‌دهید تنظیمات مناسب‌تر و بهتر را در شرایط مختلف، انتخاب کند.

دکمه‌ی مود دایل   :

از این دکمه برای تغییر مود‌های عکاسی استفاده می‌شود. مود‌های استاندارد پروگرم، تقدم شاتر، تقدم دیافراگم و مود دستی می‌باشد که در صفحه‌ی مدرج دایل به صورت P، S، A  و M نشان داده می‌شود. اکثر دوربین‌ها، مخصوصاً نسخه‌های طراحی شده برای تازه‌کارها یک مود خودکار “green box” دارند که اصولاً حساسیت فلاش را در مواقع موردنیاز بالا می‌برد.

مود بدون فلاش که حداقل در نمونه‌ی ما کاملاً اتوماتیک است، تمام تنظیمات را به‌صورت اتوماتیک تعدیل می‌کند. اما فلش را در مواقعی که لازم نیست، غیرفعال می‌کند. مود‌های نمایش شامل تنظیمات پیش‌فرض و اتوماتیکی هستند که مناسب عکاسی از مناظر،‌پرتره و ورزشی می‌باشند. این درحالی است که مود‌های Effect معمولاً تنظیمات گسترده‌تری را پوشش می‌دهند، مثل انتخاب رنگ.

دکمه‌ی لایو ویو یا نمایش زنده :

در برخی دوربین‌ها این آپشن به شکل یک کلید و برخی، به شکل یک دکمه می‌باشد. این دکمه آیینه و منظره یاب را در یک دوربین DSLR قفل می‌کند و به کمک آن می‌توانید تصویر را بلافاصله حین عکاسی یا فیلم‌برداری در اسکرین LCD مشاهده کنید. هرچند کاربرد زیادی برای عکاسی ندارد اما یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های استفاده از Live View این است که تصویری که در LCD به شما نشان می‌دهد تصویری است که بر روی سنسور افتاده و به‌نوعی شبیه‌سازی عکس نهایی است، و به شما تصور بهتری از عکس نهایی می‌دهد.

هر تغییری که در شرایط نوری عکس بدهید،( مانند تراز سفیدی یا تغییرات رنگی) از طریق Viewfinder قابل‌رؤیت نیست، اما تأثیر این تغییرات بر روی عکس را از طریق LCD می‌توان مشاهده کرد. دوربین‌های بدون آینه همیشه در این مود هستند و نیازی به این دکمه نیست. هرچند، اگر دوربین بدون آیینه‌ی شما یک منظره یاب الکترونیکی دارد، می‌توانید به کمک دکمه‌ی مخصوصی که در دوربینتان درج شده، منظره یاب را به حالت لایو ویو تغییر دهید.

 Command dial :

این گزینه به شما کمک می‌کند سرعت شاتر را تعدیل کنید و حین فشردن و نگه‌داشتن دکمه‌ی جبران نوردهی-دیافراگم، مقدار دیافراگم را نیز تنظیم کنید. اکثر دوربین‌ها از این گزینه برای حرکت منو‌ها یا کنترل عملکرد‌های حساسیت سنسور‌ها( مثل حساسیت ISO‌ یا تراز سفیدی) استفاده می‌کنند. با اینکه  دوربین نیکونD5600   و سایر دوربین‌های آماتوری، فقط یک دکمه برای ارائه‌ی خدمات این آپشن دارند. اما در دوربین‌های سطح بالا، دو یا سه دکمه مختص این گزینه درج شده است که امکان تنظیم سرعت شاتر، دیافراگم و حساسیت  ISO را در شرایط مخصوص، فراهم می‌کند.

 لنز و بخش کناری دوربین

دکمه‌ی فلاش :

در هر مود نوردهی پیشرفته‌ای (P،S،A، یا (M،با فشردن این دکمه دوربین فلاش می‌زند. این آپشن ممکن است در دوربین‌های مختلف واقعاً با یکدیگر متفاوت باشند اما آن دکمه‌ای که رویش علامت صاعقه هست و برای فلاش زدن می‌باشد، در تمام دوربین‌ها یکی است. پس به راحتی می‌توانید آن را پیدا کنید. آیکون به‌علاوه (+) ای که کنار نماد فلاش قرار دارد، نماد جبران نوردهی فلاش می‌باشد. با فشردن و نگه‌داشتن این دوربین شما می‌توانید جبران نوردهی فلاش را تعدیل و میزان روشنایی فلاش را تنظیم کنید.

دکمه‌ی  : Fn

در برخی دوربین‌ها گروهی از این دکمه‌ها وجود دارد. دکمه‌های فانکشن واقعاً کارآمد هستند چون برای تنظیم و انجام هر چیزی که می‌خواهید برنامه‌ریزی‌شده‌اند. اگر دکمه یا عملکردی در منوی دوربین شما از کار افتاده و به آن نیاز دارید،‌ به کمک این دکمه به راحتی می‌توانید به همان قابلیت، دست یابید.

حلقه‌ی زوم :

این حلقه معمولاً از حلقه‌ی لنز بزرگ‌تر است و با چرخاندن آن فوکوس، لنز عقب و جلو رفته و زوم می‌کند.

حلقه‌ی فوکوس :

این حلقه‌ها از حلقه‌های لنز کوچک‌تر هستند و با چرخاندن آن می‌توانید نقطه‌ی فوکوس را تعدیل و تنظیم کنید؛ البته هنگام استفاده از آن فوکوس دستی غیرفعال می‌باشد. وقتی آماده عکاسی در حالت MF یا همان فوکوس دستی بودید می‌توانید سوئیچ را روی این  گزینه قرار دهید. در این وضعیت با فشار دادن دکمه شاتر به اندازه نصف، دیگر به کار  شما نخواهد آمد. تنظیم میزان فوکوس با چرخاندن حلقه مخصوص فوکوس روی لنز امکان‌پذیر است.

اگر از لنزهای قابل زوم استفاده می‌کنید باید دو حلقه دور لنز در اختیار شما باشد که حلقه زوم یا بزرگنمایی نزدیک‌تر به بدنه دوربین و حلقه فوکوس در انتهای لنز قرار دارد. در لنز‌های ساده‌ای مثل نمونه‌ی ما، حلقه‌ی فوکوس واقعاً کوچک است. اگر حلقه‌ی فوکوس بزرگ‌تر باشد، لنز‌ها به‌طور حرفه‌ای‌تری می‌چرخند. اگر می‌خواهید تسلط بیشتری روی تصاویر ثبت شده با دوربین‌های DSLR خود داشته باشید، پیشنهاد عکاسان حرفه‌ای این است که از قابلیت فوکوس دستی به جای فوکوس خودکار استفاده کنید.

دکمه‌ی فشاری‌ لنز :

با فشردن این دکمه می‌توانید لنز را روی بخش موردنظر زوم کنید و پس از عکس‌برداری، مجدداً آن را فشار دهید تا غیرفعال شود.

دکمه‌ی رهاسازی لنز:

امروزه دوربین‌هایی که قابلیت تغییر و تعویض لنز در آن‌ها وجود دارد محبوب‌تر هستند و کمتر کسی سراغ دوربین‌های کامپکت و بدون این قابلیت می‌رود. با فشردن این دکمه صفحه‌ی مدرج لنز را باز کنید و با چرخاندن آن، به راحتی از دوربین جدایش کنید. حین سوار کردن لنز، لزومی ندارد این دکمه را فشار دهید.

دکمه‌ی Drive mode:

یادگرفتن کارایی تمام گزینه‌های drive mode دوربینتان به شما کمک می‌کند تا در شرایط مختلف عکس‌های بهتری بگیرید. به کمک این مود می‌توانید کنترل کامل دوربین را به دست بگیرید و به کمک آن می‌توانید عکس تکی یا (single shot) و عکس‌های پیاپی ثبت کنید یا از شمارش معکوس برای عکاسی استفاده کنید.

این دکمه واقعاً قابلیت بی‌نظیری را به دوربین شما می‌بخشد. نماد این دکمه نیز مثل نماد بین‌المللی فلاش، در تمام دوربین‌ها یکی می‌باشد و می‌توانید به راحتی با شناختن عکس آیکون در دوربین، پیدایش کنید. به یاد داشته باشید که خیلی از دوربین‌ها یک دکمه‌‌ی مجزا مخصوص این قابلیت‌ها ندارند و برای استفاده از این اپشن باید منو‌های آن‌ها را جستجو کنید.

 دکمه‌های موجود در بخش پشتی دوربین

دکمه‌ی منو :

همان‌طور که از اسمش معلوم است، این دکمه منوی دوربین را روی صفحه‌ی نمایش می‌آورد و می‌توانید از طریق آن کیفیت، تنظیمات فوکوس خودکار و تمام نکات و تنظیمات مربوط به دوربینتان را تعدیل کنید. به یاد داشته باشید، اگر در مود خودکار “green box” هستید، برخی از گزینه‌ها ممکن است از دسترسی خارج شوند.

دکمه‌ی تنظیم دیوپتر :

در دوربین‌هایی که با منظره یاب سروکار دارند، دکمه‌ی دیوپتر به شما امکان فوکوس از طریق منظره یاب را می‌دهد. اگر حین تماشای سوژه از منظره یاب چشمی، متوجه شوید چیزی از کادر و فریم شما بیرون مانده است، حتی اگر از فوکوس خودکار استفاده می‌کنید باید از دیوپتر استفاده کنید تا آن را تعدیل کنید. پس قبل از عکاسی از این اپشن نیز استفاده کنید. معمولاً آماتور‌ها و تازه‌کاران هنگام استفاده از این گزینه آن را دچار نقص و اختلال می‌کنند. اما خوشبختانه تعمیر آن واقعاً ساده است.

دکمه‌ی Info:

حین عکاسی،‌با فشردن این دکمه اطلاعات مختلفی روی صفحه‌ی نمایش دوربین نشان داده می‌شود. اگر این دکمه‌ را حین پخش عکس‌ها و فیلم‌ها فشار دهید، می‌توانید اطلاعات مربوط به عکس، داده‌ها، هیستوگرام و سایر اطلاعات ضروری را در مورد عکس ببینید.

قفل فوکوس خودکار و نوردهی خودکار :

اگر از مود فوکوس و نوردهی خودکار استفاده می‌کنید و می‌خواهید تنظیماتش را قفل کنید، این دکمه را فشار داده و نگه دارید. حتی اگر دوربین را نیز حرکت می‌دهید این کار را انجام دهید. معمولاً آماتورها از این ترفند استفاده نمی‌کنند  اما خیلی به کار عکاسان حرفه‌ای می‌آید.

دکمه‌ی پخش عکس :

با فشردن این دکمه عکس‌ها و فیلم‌هایی که ثبت کرده‌اید به صورت اسلایدشو و کلیپ روی صفحه‌ی LCD نمایشگر پخش می‌شود. خیلی ساده بود نه؟

دکمه‌ی i :

واقعاً در دوربین‌های شرکت نیکون، به این دکمه i می‌گویند ،شاید چون دکمه‌ای با عنوان  info در بدنه‌ی دوربین وجود دارد به این دکمه i می‌گویند. سایر‌ برند‌ها نیز دکمه‌های مشابه همین دارند که به آن دکمه‌ی Q‌ می‌گویند و برای نمایش سریع اطلاعات منو می‌باشد. با فشردن این دکمه اطلاعات به‌سرعت روی صفحه‌ی نمایشگر نمایش داده می‌شوند که از طریق آن‌ها مستقیماً می‌توانید تنظیمات را تعدیل کنید. از این گزینه می‌توانید برای تنظیمات حساسیت ISO، تراز سفیدی و تنظیمات drive modeاستفاده کنید. خصوصاً در دوربین‌هایی که دکمه‌های مخصوص و مجزایی برای تنظیم این گزینه‌ها وجود ندارد.

دکمه‌ی OK:

از این گزینه برای تائید یا انتخاب منو‌ها استفاده می‌شود، اما در برخی دوربین‌ها از این دکمه با استفاده از اتو فوکوس یک نقطه‌ای، برای مشخص نمودن نقاط فوکوس فعال استفاده می‌شود.

دکمه‌ی چهارجهته :

ممکن است در برند‌های گوناگون با اسامی مختلفی شناخته شده باشد، اما در اکثر دوربین‌ها از آن با عنوان دکمه‌ی چندجهته یا چهارجهته یاد می‌شود. با این گزینه می‌توانید آیتم‌ها را به جهات مختلفی حرکت دهید. در اکثر دوربین‌های  Nikon، پس‌ازاینکه فوکوس تک نقطه‌ای را در تنظیمات انتخاب کردید، توسط دکمه‌های چهارجهته­ در پشت دوربین می‌توانید نقطه فوکوس را به‌سادگی تغییر دهید. ‌هرچند برخی دوربین‌ها دکمه‌های مجزایی برای کنترل این عملکرد اختصاص داده‌اند. 

دکمه‌ی بزرگنمایی :

نام این گزینه بزرگ‌نمایی می‌باشد و برای مشخص کردن و ابهام‌زدایی تفاوت عملکرد این گزینه با زوم لنز این‌گونه نام‌گذاری شده‌است. چون این گزینه اصلاً کاری با زوم لنز ندارد. این برای بزرگنمایی تصویر حین پخش است و کمک می‌کند تا عکس‌ها را با جزئیات بزرگ‌تری تماشا کنید. اصولاً برای فوکوس واقعاً مناسب است. برخی از دوربین‌ها به شما این قابلیت‌ را می‌دهند تا یک عکس را در لایوویو (یا نمایش زنده) بزرگ کنید.

دکمه‌ی Delete:

در تمام دوربین‌های جهان روی این دکمه عکس سطل آشغال قرار دارد. با فشردن این دکمه می‌توانید یک عکس را حین پخش آن‌ها از روی کارت حافظه پاک کنید. هرچند در دوربین‌های متفاوت نحوه‌ی پاک کردن عکس‌ها با این دکمه متفاوت است، اما هرگز با یک فشار عکس پاک نمی‌شود. چون ممکن است از پاک کردن آن پشیمان شوید یا به‌طور اتفاقی و از روی حواس پرتی ‌آن را فشار دهید. باید آن را دو بار فشار دهید و سپس دوربین برای اطمینان از شما می‌پرسد واقعاً مایل به حذفش هستید یا خیر.

دکمه‌ی Demagnify یا کوچک نمایی :

مجدداً این گزینه هیچ ربطی به زوم لنز و عقب جلو کردن آن ندارد. عملکرد این گزینه دقیقاً برعکس عملکرد بزرگنمایی است و به کمک آن می‌توانید ویو و نمای کلی عکس را حین پخش تماشا کنید. عکس‌های خیلی بزرگ را می‌توانید به کمک آن کوچک کنید و به‌این‌ترتیب فایل‌های بیشتری را در کارت حافظه جای دهید.

همچنین اگر دقت کنید، علامت “؟” را کنار نماد بزرگ نمایی و کوچک نمایی در دوربین‌های نیکون مشاهده می‌کنید. این دکمه برای اطلاع‌رسانی و راهنمایی است. اگر آن را فشار دهید نکات و توضیحاتی درباره‌ی تنظیمات منو نشانتان می‌دهد.

مبحث نهم : عکاسی مدلینگ

عکاسی مدلینگ

ارتباط با مدل

یکی از پیچیده‌ترین و انرژی‌برترین انواع عکاسی, عکاسی مدلینگ است. امروزه بخش مهمی از صنعت عکاسی که برای عکاسان درآمد بالایی ایجاد می‌کند عکاسی مدلینگ و فشن است. این درآمد بالا به این خاطر است که هر کسی نمی‌تواند یک عکاس مدلینگ خوب باشد و عکس‌های تاثیرگذار و جذابی ثبت کند. عکاسی مدلینگ علاوه بر عکاس به یک راهبر و هدایت‌گر احتیاج دارد و عکاسی که توانایی برقراری ارتباط مناسب و هدایت درست مدل را نداشته باشد از چرخه این صنعت بیرون می‌افتد.

 

با مدلتان صحبت کنید و شرایط را به آرامی برایش شرح دهید. اهدافتان را بگویید و اینکه خروجی کار را دقیقا برای چه هدفی مد نظر دارید با او در میان بگذارید تا با کار ارتباط بهتری برقرار کند. این عمل شما به بهتر شدن ژست‌های مدل خواهد انجامید.

سعی کنید با شرح دقیق چیزی که می‌خواهید کاری کنید تا مدل همان ژستی را که مد نظر دارید بگیرد. اتفاقا این کار باعث می‌شود به ژست‌های بسیار خوبی برسید که پیش از شروع کار به ذهنتان خطور نکرده بود. برقراری محیطی امن و شاداب وظیفه‌ای نانوشته برای عکاس است. هر چه محیط کار مثبت‌تر باشد خروجی کار بهتر است و مدل با اشتیاق بیشتری برایتان کار می‌کند. عکس مدلینگ خوب در بستر یک ارتباط دوسویه و مثبت بین عکاس و مدل شکل می‌گیرد که عکاس در آن نقش فرستنده و هدایت‌گر را ایفا می‌کند.

 

نکته مهم دیگر این است که شما در نقش عکاس و کسی که بر کادر احاطه دارد باید کاستی‌ها و اشکالات ژست را ببینید و ترمیمشان کنید. خیلی وقت‌ها کوچکترین حرکت‌ها و تغییر موقعیت اندام‌ها می‌تواند یک ژست خوب را به ژستی بد تبدیل کند. مخصوصا دست‌ها، شانه‌ها و چانه اندام‌هایی هستند که اگر در موقعیت مناسب قرار نگیرند عکس را کاملا خراب می‌کنند.

ژست عکس مدلینگ با ژست‌های معمولی فرق دارد و ممکن است بدن در حالتی غیرطبیعی قرار بگیرد که تداوم آن مدل را خسته می‌کند، پس هر چند شات استراحتی به خود و مدلتان بدهید.

 

دیگر اندامی که زیبا درآوردن آن در عکس بسیار پیچیده است پاهای مدل است. به همین خاطر بیشتر عکاسان عکس‌های نیم تنه می‌گیرند. اما باید بدانید عکاسی مدلینگ با عکاسی پرتره متفاوت است. در عکاسی پرتره کادرهای بسته ، زیبایی بیشتری ایجاد می‌کنند اما در کار مدلینگ عکس تمام قد است که جذابیتی خیره کننده به عکس می‌افزاید چون در اینجا به دنبال شخصیت سوژه نیستیم بلکه به دنبال جذابیت و حالت بدنش هستیم و در این کار پاها نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند.

 

 با نشان دادن تصاویری از مجلات و روزنامه ها ، آلبومها عکاسی به مدل ، از وی می‌خواهیم تا آن ژست‌ها را تقلید کند. عکاسان پیش از شروع پروژه عکاسی، تحقیق و برنامه مناسبی را تنظیم می‌کنند. عکس‌هایی از ژست‌های الهام‌بخش، را نیز میتوانید مشاهده نمایید واز آن ها استفاده کنید .

 

بالا بردن یک شانه نسبت به شانه دیگر، عمق  و قدرت به تصویر می بخشد .عکاسان آماتور  غالباً از شانه‌ها چشم پوشی می کنند ، حال آن که شانه‌ها نقش مهمی را در قاب گرفتن چهره ایفا می‌کند. رو به بالا و جلو حرکت دادن شانه، تفاوت جالب و جذابی را ایجاد می‌کند و زیبایی عکس را دو صد چندان خواهد کرد.

 

هنگام گرفتن عکس تمام قد یا سه چهارم نباید نگران این باشید که با نشستن روی زمین و رو به بالا گرفتن دوربین، عکس خراب خواهد شد، چرا که به این ترتیب علاوه بر بلندتر به نظر رسیدن مدل، تصویری “قهرمانانه‌تر” نیز خلق خواهد شد. گذشته از هر چیز، همیشه قوی به نظر رسیدن مدل، خواسته دو جانبه عکاس و مشتری است.

به کفش ها دقت کنید که بخش جدایی ناپذیری از عکاسی فشن مدلینگ هستند که اکثرا نادیده گرفته می‌شوند،اما وقتی می‌خواهیم عکس تمام قد بگیریم و کفش‌ها را نشان دهیم، حرکت کار را تکمیل خواهد کرد. پس از مدل می‌خواهیم حرکت کند، بپرد، راه برود، به جلو خیز بردارد و پای بی‌حال و ثابت را تکان دهد. رو به جلو راه رفتن یا رو به عقب و جلو حرکت کردن مداوم، یکی از نقاط شروع آسان است. چون حالت دادن به پاها چندان آسان نیست. به همین دلیل اکثر  عکاسان تمایلی به گرفتن عکس تمام قد ندارند و تنها از سه چهارم بالایی بدن عکس می‌گیرند. 

بیجا نیست اگر بگوییم که موفقیت یک عکس به تمامی، وابسته به باریک بینی عکاس و جزییات ظریف عکس است. مهم این است که مدل آهسته و شیطنت‌آمیز حرکت کند، چرا که ژست‌ها و حرکت‌های بزرگ تأثیری منفی دارد. زمانی که ژستی قوی را برمی‌گزینیم، آخرین خواسته ما، حرکت نمایشی و تغییر چشمگیر بدن یا چهره مدل خواهد بود. بنابراین باید از مدل بخواهیم تا گام‌هایی کوچک بردارد و تنها تغییرهای ملایمی را در حالت بدن‌ ایجاد کند.

دست‌ها  نیز یکی از چالش برانگیزترین جنبه‌های ژست گرفتن هستند و اگر حالتی نامناسب داشته باشند عکس را کاملاً خراب خواهند کرد. مدل باید دست‌ها را شل کند و گویی که در حال رقص باله است، انگشتان را با ظرافت باز کند و به آرامی آن‎ها را از مفصل‌ها خم کند. از این مرحله به بعد دست‌ها، بسته به نظر عکاس و زیبایی عکس در موقعیت مناسب قرار داده می‌شود. گذاشتن دست زیر چانه، روی شانه، روی پهلو یا درون موها از جمله ژست‌های متداول به شمار می‌رود.

نکات مهم در عکاسی از لباس

نحوه چیدمان: در صورتی که هدف عکس‌برداری از چند قطعه لباس باشد باید چیدمان آنها به نحوی صورت بگیرد که هر لباس به تنهایی بتواند چشمگیر باشد و از طرفی با قرار گیری درکنار یک ترکیب دیگر به جذاب تر دید شدن آن ترکیب هم کند.

جنس: عکس‌برداری از لباس باید این قدرت را داشته باشد که بیننده بتواند بدون لمس آن جنس و تکسچر لباس را درک کند. در واقع حس سازی در این مبحث بسیار مهم است. نرمی و لطافت، میزان خمش و سفتی و بافت پارچه همگی بایستی در عکس به خوبی به تصویر کشیده شوند.

 

 نورپردازی: با کنترل و هدایت نور می‌توان بخش های مورد نظر از بافت یک لباس را به نمایش گذاشت یا در صورت نیاز مخفی کرد. هدایت نور در سایه سازی و انعکاس آن از سطوح روی بافت تاثیرگذار است . در جنس پارچه هایی مثل لمه و ساتن نقش نورپردازی در جلوه بخشیدن به لباس و پارچه تاثیر به سزایی دارد. نور از کناره یا نور مستقیم دو روش برای نورپردازی عکاسی لباس است که در به تصویر کشیدن بافت پارچه نقش دارد. نور مستقیم کاهش و مخفی سازی بافت را به دنبال خواهد داشت اما در نورپردازی کناره ای به کمک سایه‌های ایجادی وضوح بافت را می‌توان افزایش داد. هر الیافی خصوصیات بازتاب نور متفاوتی از خود نشان می دهد که توجه به این خصوصیات در عکاسی از اصول مهمی به شمار می رود..یک نکته مهم در نورپردازی این بخش این است که بازتاب رنگ ها در زیر نور های رنگی می‌تواند متفاوت باشد و بیننده را در دیدن رنگ اصلی دچار خطا کند.

  

پشت زمینه: انتخاب یک بک گراند مناسب برای عکس‌برداری از لباس مهم است این بک گراند باید چند ویژگی داشته باشد اول: خصوصیات پارچه و لباس را بتواند منعکس کند، دوم: هماهنگی با نقش، رنگ و طرح پارچه داشته باشد.

  

در عکاسی مدلینگ تماما هدف به تصویر کشیدن لباس و مدل و بحث زیبایی است بنابراین بایستی روی جزئیات توجه زیادی نمود. لباس باید چینش و خوانش خوبی روی تن مدل داشته باشد و درکنار آن حالات و ژست های مدل باید به صورتی تنظیم شود که در زیبا تر به تصویر کشیدن لباس کمک کند.از اصول مهم ارتباط بین دوربین و مدل است. مدل باید کاملا با اعتماد به نفس و راحت در مقابل لنز دوربین ظاهر شود. هرگونه تنش، اضطراب و ناراحتی در چهره مدل می‌تواند اثری منفی به تصویر نهایی داشته باشد.

باید هدف عکس‌برداری مشخص شود و بنا بر آن روی جزئیات لازم تمرکز شود.برای مثال اگر هدف عکاسی مد است باید برای جلوه بهتر لباس روی تن مدل، به جزئیات آرایش و میکاپ توجه نمود.حالات و ژست های مدل بسیار مهم است تمامی حرکات بدن باید مهم در نظر گرفته شود نیاز نخواهد بود که مدل برای یک ژست حالات سختی را تحمل کند بهتر است در نظر داشت راحتی در هر گونه حرکتی، ایستادن، نشستن و یا حتی لبخند زدن به دوربین احساس بهتری از مدل به بیننده را منتقل می کند.

استودیو و محل عکس‌برداری و تجهیزات، از دیگر عوامل زمینه ساز یک عکاسی مدلینگ خوب است بهتر است بک گراند پشت سر مدل با توجه به هدف عکاسی صحنه سازی شود برای مثال در عکاسی مد با توجه به جنس و مدل لباس می‌توان کانسپت مناسبی برای آن طراحی کرد و در کنار آن با اضافه نمودن المان هایی مثل چتر، کیف، گل، جواهرات زمینه عکاسی را جذاب تر نمود.بایستی در اطراف سوژه به دنبال زوایایی گشت که جلوه بخشی به لباس و مدل در آنها بیشتر است ازاین‌رو ممکن است نیاز باشد از بالا به سوژه نگاه شود که با در نظر گیری همه ی این موارد تاثیرگذاری عکاسی در نتیجه بهتر خواهد بود.

نورپردازی در عکاسی مدلینگ

اگر عکاسی در محیط طبیعی انجام می‌شود باید به زمان روز توجه داشت در طول روز با حرکت خورشید تغییر در زاویه نور تابیده‌شده پدید می‌آید که می‌توان از آن برای رسیدن به هدف استفاده نمود. با توجه به نکاتی که پیش‌تر در بخش نورپردازی ذکر شد هنگام ظهر بهترین زمان برای تابش نور به صورت مستقیم است اگر هدف از عکاسی مدلینگ تمرکز بر مد است این نور به‌کلی تر نشان دادن لباس می‌تواند کمک کند در این حالت تمرکز به مدل و طرح لباس بالا می‌رود و بافت آن چندان مطرح نخواهد بود. حین غروب خورشید از نور کناره می‌توان بهره جست، جزئیات بافت پارچه در این نور ظاهر خواهد شد و در مورد پارچه‌هایی مثل ژاکارد، بافتنی و گیپور از این نور می‌توان استفاده نمود. بهتر است میکاپ مدل هماهنگ با نور باشد تا جلوه بیشتری به تصویر ببخشد.

  

در عکس‌برداری با نور مصنوعی و در استودیو بکار بردن تجهیزات  لازم برای بازتاب نور و سایه‌ها کیفیت عکس‌برداری را بالاتر می‌برد.نحوه، زاویه و جهت نورپردازی توسط عکاس تنظیم و اندازه‌گیری می‌شود عمق و شدت نور قابل کنترل خواهد.جهت نورپردازی به شکلی تعیین شود که جزئیات کار به سطح مطلوبی نشان داده شود ازاین‌رو بایستی میزان و جهت انعکاس نور در نظر گرفته شود و سطحی برای مقابل نور انتخاب شود که این بازتاب را به‌خوبی در صورت نیاز انجام دهد.درصورتی‌که هدف عکاسی از بدن مدل برای نمایش لباس باشد باید سطح زیادی از بدن در معرض تابش نور قرار گیرد در این مورد باید توجه کرد که فاصله مدل تا منبع نور به چه اندازه تعیین می‌شود.

 

 بهترین زمان عکسبرداری در فضای بازکه به ساعات طلایی معروف می‌باشد، بعد از طلوع آفتاب یا پیش از غروب آفتاب است که نور گرم و زیبایی مناظر را فرا خواهد گرفت و طبیعت مناظر رنگ طلایی و نارنجی به خود می‌گیرند.

چنین رنگهای گرمی توجه افراد را به خود جلب می‌کنند و به همین دلیل است که عکاسان علاقه خاصی به عکسبرداری در ساعتهای طلایی طلوع و غروب آفتاب دارند. ولی این نور شگفت انگیز  چند ساعت بیشتر طول نمیکشد پس آن تایم بودن لازمه کار عکاسی در فضای باز است .البته با توجه به شرایط آب وهوایی همیشه این نور گرم را نخواهیم داشت .

نور اول صبح بی شک بهترین نور در طول روز برای عکسبرداری از مناظر می‌‌باشد که معمولا ملایمتر از نور اواخر بعد از ظهر است. در اوایل صبح معمولا با مه هم مواجه می‌شوید که موجب افزایش زیبایی تصویر می‌گردد.

 

 در هر صورت، غروب آفتاب نه تنها گرمای تصویرتان را افزایش می‌دهد، بلکه سایه‌های بیشتری ایجاد می کند و حسی از عمق و شکل و حالت به تصویر می‌بخشد.

هیچ تضمینی برای موفقیت عکسهای شما وجود ندارد. گاها همین نور جادویی که در موردش صحبت کردیم می‌تواند به سادگی با ابرهای کم ارتفاع پوشانده شود.بعد از طلوع خورشید باید سریع باشید و عکسهای مورد نظرتان را ثبت کنید .

مبحث هشتم : عکاسی پرتره ( با موبایل )

عکاسی پرتره با گوشی

عکاسی پرتره یکی از پر طرفدارترین ژانرهای عکاسی در میان عکاسان حرفه‌ای و مبتدی می‌باشد.

جذابیت عکس پرتره به قدری بالاست که نه تنها عکاسان با تجربه بلکه افراد عادی نیز ، مجذوب آن می‌شوند.

تصاویر پرتره به تصاویری گفته می شود که لنز دوربین در آن ها روی سوژه ای خاص متمرکز شده و جزئیات آن را نسبت به جزئیات بقیه تصویر، برجسته تر نمایش می دهد. این نوع تصویر برداری به عکاس کمک می کند تا تمامی توجه بیننده را به سمت سوژه خود جلب کرده و از بقیه فضای تصویر، پس زمینه ای ایجاد کند برای تمرکز بیشتر روی سوژه اصلی.

البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که لغت عکاسی پرتره تنها برای تصویر برداری از انسان به کار می رود و برای تصویر برداری از اشیا یا حیوانات از لغت پرتره استفاده نمی شود. در تصاویر پرتره تنها یک سوژه انسانی قرار می گیرد و تصاویر به صورت تکی ثبت می شوند.

عکاسی پرتره از گذشته تا به امروز وجود داشته اما در گذشته تنها افراد متخصص عکاسی توانایی ثبت چنین تصاویری را داشته اند. اما امروز این روش عکاسی به عنوان بخشی از تنظیمات دوربین های دیجیتال موجود در میان مردم قرار داده شده است و هر فردی با داشتن کمی آشنایی با این روش تصویر برداری می تواند یک عکس پرتره بسیار عالی را به ثبت برساند.

دوربین های بکار رفته در گوشی های تلفن همراه نیز اکثرا توانایی تصویر برداری به صورت پرتره را دارند و می توان با استفاده از آن ها تصاویر شگفت انگیزی را ثبت نمود. خصوصا اینکه اگر از تمامی ظرفیت های این دوربین ها استفاده کرده و بهترین تنظیمات را برای عکاسی انتخاب کنیم.

عکاسی پرتره با گوشی های هوشمند کار سختی نیست، فقط نیاز است که برخی تکنیک های اولیه را بدانید و به درستی از آن‌ها استفاده کنید.

اصول عکاسی پرتره با گوشی موبایل

- کادربندی هوشمندانه

- توجه به پس زمینه ( بک گراند )

- توجه به نورپردازی

- وجود گرافیک نقطه ای ، خطی و صفحه ای در کنار سوژه

- نگاه مستقیم یا غیر‌مستقیم

- آسمان و پس زمینه

‌‌‌‌‌‌این یک حقیقت است که دوربین گوشی های هوشمند به اندازه دوربین های DSLR یا دوربین‌های بدون آینه قدرتمند نیستند. اما این به این معنا نیست که نمی توانید با دوربین تلفن همراهتان عکس پرتره بگیرید! 

 تفاوت دوربین عکاسی و تلفن همراه به بیان ساده

نورسنجی، کیفیت وضوح ، کیفیت رنگ ها در تصویر نهایی و … 

نقش فلاش

فلاش گوشی در اکثریت مواقع به‌جای اصلاح کننده نور تصویر، نقش تخریب کننده را ایفا می‌کند!

نور این فلش‌ها بیش از حد مستقیم و خشن است، اگر بخواهیم ساده تر بگوییم؛ انگار یک سطل نور را به روی سوژه در آن واحد پاشیده‌ایم. علاوه براین قرمز شدن چشم‌ها هم یکی از مشکلات رایج هنگام استفاده از این فلش ‌ها می‌باشد. با پیشرفت تکنولوژی دوربین تلفن های همراه ، شرایط عکس برداری کمی بهتر شده اما بازهم در نور کم حتی پرچم داران این روزهای موبایل‌گراف نمی‌توانند آن‌طور که باید نورسنجی کرده و تصویر با کیفیتی را ثبت کنند.

راه حل ؟

سعی کنید از نور آفتاب ( نور روز ) نهایت استفاده را برده و یک پرتره رویایی ثبت کنید‌!

در اولین گام سوژه خود را به سمت بازشو هدایت کنید، این کار کمک می‌کند تا از نور طبیعی بهره ببرید که به مراتب بهتر از نور فلاش دوربین موبایل است. اگر نور بازشو، مستقیم یا بیش از حد شدید است، سعی کنید با استفاده از شاتر ، کرکره و پرده آن را کنترل کنید.

در مواقعی که در مقابل بازشوها پرده‌ای وجود ندارد، از رفلکتور یا کاغذ روغنی سفید استفاده کنید تا علاوه بر بازتابش نور اضافی، از ایجاد سایه های تند و تیز جلوگیری شود.

پس زمینه

ساختن یک آتلیه خانگی کار سختی نیست، صرفا باید به نور خانه و شرایط عکاسی خود دقت کنید. یک پس زمینه ( یا بک گراند ) مناسب به پرتره شما اعتبار و زیبایی می‌بخشد.

برای ساختن یک آتلیه خانگی می‌توانید از فون های آتلیه نیز استفاده کنید.

پس زمینه های عکاسی پرتره 

صفحات تک رنگ یا چندرنگ 

( سفید _ مشکی _ صورتی _ آبی _ زرد  و …)

آسمان

آسمان یک پس زمینه فوق العاده با نور دهی عالی به‌شمار می‌آید که به تصویر لطافت و درخشندگی می‌بخشد. آسمان در عکاسی پرتره نقش فضای منفی یا پرکننده را دارد که باعث نفس کشیدن سوژه و به عبارتی به چشم آمدن آن می‌شود.

دیوارهای شهر

اگر کمی به اطراف خود توجه کنید، حتما دیوارهای جذابی وجود دارند که دل هر رهگذری را بدست می‌آورند.

دیوارهای تاریخی ( کاخ های قاجاری تهران ، باغ ها و عمارت های شهر زیبای شیراز و …. )

دیوارهای آجر چینی شده و یا نقاشی شده به سبک مدرن ( خیابان زیبای ولیعصر )

دیوارهای نقاشی شده در کوچه‌ پس کوچه های خلوت، که هویتی هنری به مکان‌های بی روح و سرد بخشیده‌اند.

کادربندی هوشمندانه

وجود خطوط هدایت کننده و گرافیک نقطه ای ، خطی و صفحه ای

استفاده از خطوط یکی از عوامل قدرتمند در عکاسی به شمار می‌آید!

خطوط هدایتگر یا هدایت کننده ( Leading lines ) نقش فوکوس را اجرا می‌کنند. هر چیزی مثل مسیرها، دیوارها و یا الگوها می‌تواند به عنوان خطوط هدایت‌گر استفاده شود. در عکاسی پرتره هم این تفکر بسیار تاثیرگذار است، چراکه هدف اصلی پرتره نشان دادن عواطف ، خشم ، کینه و شادی های درونی مدل ماست که در زندگی و تصاویر عادی به آن توجه نمی‌شود. 

به تصویر بالا توجه کنید، چه تفاوتی دارد که با چه وسیله ای عکاسی می‌کنید؟

« این نگاه و خلاقیت شماست که می‌تواند باعث افزایش جذابیت تصاویر ثبت شده باشد، نه کیفیت لنز دوربینتان »

خطوط عمودی یا افقی ؟

قبل از انتخاب بک گراند یا فضای مناسب به شخصیت و روحیه مدل خود توجه کنید.

در پاسخ به این ابهامات، باید اینطور بیان کرد که شما به عنوان یک عکاس موبوگرافی ، باید روانشناسی حرفه‌ای باشید. این جا واقعا سخت ترین قسمت مسئله است که باید با تمرین و مطالعه زیاد در این کار مهارت کسب کنید. درک روانشناسی جز با تکرار و تمرین بدست نمی‌آید و چیزی نیست که در کلاس های عکاسی یا در دانشگاه به آن بهایی داده شود.

راز خطوط عمودی

خطوط عمودی حس‌های مختلفی نظیر قدرت، استحکام، رشد ، بلند پروازی و اعتماد را به مخاطب انتقال می دهند. در این گونه تصاویر، سوژه سمبلی از قدرت و حس تکامل است.

هنگام عکاسی با موبایل حتما متوجه این شده اید که مدل شما تمایل به گرفتن عکس عمودی دارد، ریشه این تفکر به بحث روانشناسی مربوط می‌شود.

خطوط افقی

خطوط افقی مظهر پایداری ، سکون و استراحت می‌باشند. اگر کمی دقت کنید از کودکی تا به امروز آسمان ، زمین ، دریا و بسیاری از پدیده های طبیعی دارای مقاطعی افقی بوده‌اند که در ذهن و جان ما نقش بسته‌اند.

اگر به دنبال ثبت یک پرتره توام با آرامش و لطافت هستید، کادر بندی افقی انتخابی بی نظیر است.

یک نکته ظریف:

قرار دادن سوژه افقی در مرکز تصویر باعث می‌شود تا تصویرتان ترکیب بندی جذابی نداشته باشد، بهتر است سوژه را در یک سوم بالایی یا زیرین قرار دهید.

« با این کار شما ثابت می‌کنید که یک موبوگراف واقعی هستید » 

نگاه مستقیم یا غیر مستقیم

در موبایل گرافی هم مانند دوربین عکاسی چشم‌ها اهمیت بسیاری دارند. سوژه شما می‌تواند مستقیما به دوربین نگاه کند و یا زاویه دید دیگری داشته باشد.

پژوهش‌های روان شناسان در این زمینه نشان می‌دهد؛ افرادی که نوع اول ژست گرفتن را انتخاب می‌کنند، معمولا افرادی با اعتماد به نفس و هیجان بالا هستند اما کسانی که ترجیح می‌دهند به زاویه دیگری نگاه کنند، دارای شخصیتی مرموز و حساس می‌باشند.

عکاسی پرتره بوکه

یکی از افکت های جذابی که در عکاسی پرتره کاربرد بسیاری دارد، حالت بوکه (bokeh) است. حتما تصاویری را دیده اید که جز سوژه ، قسمت دیگری در تصویر نیست که شفافیت و وضوح کامل داشته باشد.

به قسمت هایی از تصویر که جزو فوکوس نیستند و مات دیده می‌شوند، اصطلاحا بوکه می‌گویند.

جالب است بدانید بوکه واژه ای ژاپنیست و معنای تیره و تار دارد.

هدف از پرتره بوکه

وقتی پورتره خود را بوکه می‌گیرید، یعنی ۲ نکته را مورد هدف قرار داده‌اید:

۱_ تاکیـد به سوژه اصـلـی

۲_ زیبایـی بصری بیشتر و ایجاد حس تعلق به تصویر نهایــی

آیا با همه‌ی تلفن های همراه می‌توان عکس بوکه گرفت؟

متاسفانه همه‌ی گوشی ها این ویژگی را ندارند، اما در بسیاری از مدل های جدید، از دوربین دوتایی و محاسبات ریاضی برای شبیه‌سازی تاثیر عمق میدان کم و ایجاد افکتی شبیه بوکه استفاده شده است.

کلام آخر؛ عکاسی پرتره با گوشی

 همه‌ی نکاتی که پیش‌تر درباره‌ی آن صحبت کردیم به گرفتن یک پرتره حرفه‌ای کمک می‌کنند. حتی اگر دوربین عکاسی داشته باشید، گاهی ممکن است در شرایطی قرار بگیرید که جز تلفن همراه وسیله‌ی دیگری برای عکاسی به‌همراه نداشته باشید!